Z Raporu Ekim 2023
Z Raporu Ekim 2023
YENİ GÜÇ MÜCADELESİ: KORİDOR SAVAŞLARI
Ekonomi dergisi Z Raporu’nda bu ay “Yeni güç mücadelesi; Koridor Savaşları” başlıklı kapak dosyasında, ticaret koridorları üzerinden şekillenen yeni güç mücadelesi ele alınıyor. Z Raporu ayrıca kapsamlı dosya konuları, söyleşileri ve ayrıntılı analizleri ile bu ay da dopdolu.
Küresel ticarette rekabet gücünü artırmak, daha güvenli ve kısa rotalar üzerinden ticaret yapma hedefi, alternatif ticaret rotalarının geliştirilmesini sağladı. 2013’te Kuşak-Yol Projesiyle başı çeken Çin, 10 yılda 1 trilyon doları aşan yatırım hamlesi gerçekleştirdi. Çin’in bu rotasına karşı G20 Liderler Zirvesi’nde ise ‘Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Ekonomik Yolu’ için imzalar atıldı. Böylece hegemonya mücadelesi ve jeopolitik rekabetin, ticaret rotalarını yeni güç mücadelesi alanına dönüştürdüğü bir döneme de girilmiş oldu.
CUMHURİYET 100 YAŞINDA
Türkiye, cumhuriyetin kurulmasından bu yana, gelişen ekonomilerin büyüme ortalamalarına yakın bir büyüme kaydetti. Bazı yıllar bu ortalamalar aşıldı, bazı yıllarda ise bu ortalamaların altında kalındı. Cumhuriyetin kurulmasıyla başlayan sanayi hamlesi ve küresel ekonomiye entegrasyon, darbelerle ve siyasi istikrarsızlıklarla sürekli sekteye uğratıldı. Son 20 yılda elde edilen sıyası istikrarla ise Türkiye ekonomisi sadece bir kez daralma yaşadı. O da 2008’de yaşanan ABD merkezli mortgage kriziydi. 100 yılda Türkiye’nin ekonomisi GSYH’si 577 milyon dolardan 2023 yıl sonu itibarıyla 1 trilyon doları aşması bekleniyor. Kişi başı gelir ise 45 dolardan 12 bin 415 dolara ulaştı. 1923’te büyük Osmanlı mirasıyla kurulan cumhuriyet 2023’te dev hedefleriyle ikinci yüzyılı “Türkiye yüzyılı” yapmayı hedefliyor.
TİCARET BAKANI PROF. DR. ÖMER BOLAT: İHRACAT EKONOMİMİZİN İTİCİ GÜCÜ OLMAYA DEVAM EDECEK
Enflasyonla mücadele sürecinde fiyat denetimlerini hız kesmeden sürdüren Ticaret Bakanlığı aldığı düzenlemelerle başta otomotiv sektöründe olmak üzere spekülatif fiyat artışlarının önüne geçilmesini sağladı. Z Raporu’na değerlendirmelerde bulunan Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, önümüzdeki günlerde otomotiv piyasasındaki normalleşmenin artarak devam edeceğini öngördüklerini belirtti. Küresel ticarette yaşanabilecek durgunluğa karşı alternatif pazar geliştirme stratejilerinin devam ettiğini belirten Bolat, Çin’deki yavaşlama nedeniyle Türkiye’nin Avrupa gibi yakın pazarlarda daha aktif rol alabileceğini kaydetti. Bakan Bolat, ihracatta yenilikçi ve teknolojik kazanımlarla elde edilecek rekabetçiliğin daha önemli olduğunu vurgulayan Bakan Bolat, ihracatın ekonominin itici gücü olmayı sürdüreceğini belirtiyor.
ORTA GELİR TUZAĞINI AŞMAK
Orta gelir tuzağı, düşük kişi başına gelir düzeyini aşarak orta gelir düzeyine yükselen ancak bu düzeyde uzun süre takılan ve yüksek gelir düzeyine geçmekte zorlanan ülkeleri ifade eden bir kavram olarak 2007’den bu yana ekonomi literatüründe yer alıyor. Uzmanlar ise orta gelir tuzağının aşılabilmesi için eğitim, teknoloji ve ar-gede atılım gerekliliğini kabul etse de ekonomik performans için sadece bu sınıflandırmanın göz önüne alınmasının çok doğru olmayabileceğini savunuyor.
İÇ TALEP ARTIŞINA SERT FREN
Ekonomi yönetimi enflasyonu tetiklediği ve cari açığı yükselttiği için iç talebi soğutma yönünde adımlar da atmaya başladı. Taksit sınırlaması, kredi kartlarına getirilen düzenleme ve ihtiyaç kredilerinin maliyetindeki artışla iç talebin soğuması hedefleniyor. İlk olarak ana tüketim ürünlerinden mobilya, beyaz eşya, elektronik ve hazır giyim sektörlerinde iç talebin daralması bekleniyor. İhracatçılar desteklenirken sadece iç talebe yönelik çalışan firmaların ise bu süreçten nasıl etkileneceği önemli bir soru işareti.
EKONOMİYİ DAHA İYİ OKUMAK İÇİN
Z Raporu’nda bu ay BRICS’in genişlemesini ele alan ‘Küresel Güney Birleşiyor’ ve artan yatırımcı sayısı ve halka arzları ele alan ‘Halkın Borsası: BİST’ dosya konularının yanı sıra ‘Bir Ülke’ köşesinde ‘Singapur’ değerlendirmesi yer alıyor. Ayrıca sektör temsilcilerinin görüşleri ile “Sektörlerden Yapısal Sorunlara Çözüm Çağrısı’ da bu ay incelenen konular arasında yer alıyor. Albayrak Grubu Kurumsal İletişim Koordinatörü Esad Sivri’nin ‘Marka İnşasında Rakip Analizinin Yeri’ başlıklı incelemesi ve AREDA PİAR’ın kahve tercihleri sektör araştırması diğer gündem konularını oluşturuyor.
Z RAPORU YAZARLARI EKONOMİK VE SİYASİ GELİŞMELERİ YORUMLUYOR
Z Raporu’nun yazar kadrosu da ekonomi gündemine dair görüşlerini Z Raporu okuyucuları için kaleme almayı sürdürüyor. Semra Karabaş, Ali Saydam, İbrahim Acar, Doç. Dr. Levent Yılmaz, Prof. Dr. Kadir Tuna, Dr. Mehmet Akif Soysal, Prof. Dr. Obiyatulla I. Bacha ve Prof. Dr. Metin Toprak gündemdeki son gelişmeleri değerlendirirken; Mustafa Özel, İz Bırakanlar köşesinde ‘Unilever/Swatch Yönetim Felsefesi’ konusunu ele alıyor. Analist Cüneyt Paksoy da her ay olduğu gibi piyasadaki son gelişmeleri yorumluyor.