Edebiyat Ortamı 94.Sayı Eylül-Ekim 2023 - Kitap Hediyeli
Edebiyat Ortamı 94.Sayı Eylül-Ekim 2023 - Kitap Hediyeli
“İnsan, insanlığını maya ile bilir. Maya olmadan insandan bahsedemeyiz. İnsanın kendini bilmesinden de bahsedemeyiz. Maya, esastır, özdür. Mayasını, aslını esasını bilen, gönlüne gelen, gönlüne çalınan kelamı bilen kendini bilir. Kendini bilmenin
insan olmanın esası mayadır. Maya demek öz demek. Maya ile kastettiğimiz burada metafordur. Maya ile kastedilen Anadolu’ya Türkistan’dan gelen kelamdır. Bu kelam Anadolu’yu mayalamıştır. Bununla kastettiğimiz de insandır. Bu kelam
olmadan beşerden insan olarak bahsedemeyiz. Anadolu’nun esası özü bu mayadır. Maya ne yapar? Nasıl yoğurt yaparız? Mesela yoğurdun bir mayası vardır. Sütü uygun koşullarda ısıtır ve maya çalarız. Maya çalındığı şeyi, sütü dönüştürür. Neye?
Yoğurda dönüştürür. Yani çalınan şeyin kimliğini değiştirir. Kimlik nasıl değişir. Özünü değiştirir. Özünü değiştirmek yoluyla değiştirdiği şeye birlik verir. O birlik itibariyle mayalanmış şey, dönüşmüş bir şeydir. Esası, özü de o dönüşmüş şeyin
ona çalınan mayasıdır. Kelam, Anadolu’ya mahsustur. Kelamın, Anadolu mayasının kaynağı Türkistan’dır. Türkistan’da Yesi’de yetişmiş, büyümüş bir yüce insana mahsustur. Bu kelamın kaynağı kadim demde hatem olan kelamdır. Yani ilk demde
son olan kelamdır. Bu itibarla araya başka bir safha koyamayız. Kelamdan bu şekilde bahsetmez isek, kelamı esas, asıl, öz, cevher olarak düşünemeyiz. Dolayısıyla kadim demde hatem olan kelam, kadim demde hatem olana mahsustur. Ona aittir.
Ona gelmiştir ve söz olarak o söylemiştir. Bu itibarla esası bakımından herhangi bir sosyolojik unsura da tabi değildir. Kelamın sosyolojik hiçbir yanı yoktur. Kelamı biz beşeriyetin herhangi bir safhasına bağlamak istersek, kelamın esasına uymayan
şeyler söylemiş oluruz. Kelam zamana tabi değildir. Aksine zamanın tamamını kuşatır. Yani diyemeyiz ki kelam şu tarihte geldi. O tarihte söylenen kelamın sözüdür. Tarihe bağlı olan kelam ile alakalı sözdür. Onu kadim demde hatem olan söz olarak
telaffuz etmiştir. Söz olarak telaffuz etmesi de sadece ona mahsustur. Bu sebeple, kelamın sözünü, kelamın sahibinin telaffuz ettiği tarihe bağlayabiliriz. Ama kelam zamana bağlanamaz. Bu bakımdan da kelamdan kadim demde hatem olan kelam
diye bahsederiz. Ne öncesi bulunur ne sonrası bulunur. Bu şekilde de söyleyebiliriz. Bu bakımdan beşerin düşünmek ve söylemek yoluyla idrakinin ötesindedir kelam. Çünkü beşerin sözü ve söylemi zamana tabidir. Zamanın kaydı altında şekillenir.
Oysa kelamı bu manada bir kayıt altına alamayız. Alır isek o zaman kelam olmaktan çıkartırız. Tabi bunun çok sıklıkla yapıldığını ve Aristoteles’in etkisinde yüzyıllar boyunca, demin anlattığım manada kelama büyük zararlar verildiğini görüyoruz.
Ayrıntılı olarak da açabiliriz, anlatabiliriz.”
Prof. Dr. Yalçın Koç
BU SAYIDA
5 Gel | ERDAL ÇAKIR
6 Şiirler | DAVUT GÜNER
8 Taşınmaya Başlayan Köyün İçerisinde Azer Dinleyen Bir Adamın Çekilen Kulaklar İçin İfadesi
Alınıyordu | CÜNEYD ENSARİ
13 Ben Tanrının Yerinde Olsam | YAŞAR AKGÜL
14 Üç Şiir | ALİ SALİ
17 Bahçeli Evler | ZEKİ ALTIN
18 Eza | ÜNAL SARMAN
19 Şiirler | MUSTAFA RUHİ ŞİRİN
21 Şiirler | TARIK ÖZCAN
23 Arafta Bir Kuş | ERSİN ÖZARSLAN
25 Issız Madenlere Dinamit | MÜCAHİT MEHMET MUSULOĞLU
26 Taklit Edilemez Bir Rol | DENİZ SCHWARZWALD
27 Onaltıncı Mektup | ÖMER VURAL
28 Reproche -4 | ÜMİT ZEYNEP KAYABAŞ
31 Deprem | MEHMET TAŞTAN
32 Pencere ile Kapı | ERAY DEMİR
33 Münacaat | Hace Abdullah Ensari |Çeviren: ARAFAT DENİZ
34 Şiirler | Kemaleddîn Hôcendî | Çeviren: ARAFAT DENİZ
35 Naat-ı Şerif | Melaye Cizirî | Çeviren: S. AHMET KAYA
36 Dörtlükler | Haydari | Çeviren: ARAFAT DENİZ
37 Ufukta Bir Mola | Mona Kareem | Çeviren: CEMİL ÇAYGÖZOĞLU
38 P. VERGILIUS MARO ECLOGA (VI) | Latinceden Çeviren: HACER METE
41 Venedik’te Gün Doğumu | Stefan Zweig | Çeviren: BELKIS KILIÇ
42 Kilise Oturağı | Franz Wright | Çeviren: ZEYNEP YILMAZ
43 Açılmak | E. E. Cummings | Çeviren: ZEYNEP YILMAZ
44 Adım | Mark Strand | Çeviren: ZEYNEP YILMAZ
45 Kız Çocuğu | Ezra Pound | Çeviren: ERSİN ÖZARSLAN
46 Anayurt Oteli: Girizgâh(*) | Alberto Manguel | Çeviren: CÜNEYT FATIH YAYLACI
48 Hüseyin Su: “Sanat ve edebiyat, hayata ve insana dokunmuyorsa işlevsizdir.” | Konuşan: YUNUS NADIR ERASLAN
55 Acı Lojistik Uzmanlık Kliniği | MEHDİ AZARİ
58 Kavakağaçları | CAHİT ÇELİKEL
61 Gençler toplansın | MEHMET ŞEKER
65 Ömer Yalçınova’ya Sorular | Konuşan: ARAFAT DENİZ
71 Maskeli Balo | AHMET ERGİN
73 Kovan | AHMET FEVZİ KİBAR
75 Issız Adada | FATİH SELVİ
79 Olmamışlık, Susku, Bazen Ölmek ve Keder | USAME YÖRDEM
82 Arafta Bir Yazar | DİLEK ALTUNDAĞ
84 Melek | FATMA YAVUZ
85 Olasılık | ŞEYMA ÇİÇEK
89 Oğuzhan Öztürk, Cem Sancar’la yazarlık serüvenini konuştu.
95 Merhamet Ve Yasal Adalet | Çeviren: İSMAİL KILLIOĞLU
105 Afrika Şiiri Üzerine Güncel Bir Değerlendirme | ZEKERİYA ŞİMŞEK
108 İsimlendir, Özün Âb-ı Hayat’a Karışsın | ELİF GÜL MAHUR SALİ
110 Özgürlük Aydınlıktadır | YAĞMUR ALANKUŞ
113 Kare Dünyada Devletlerden Önce Kültürler Savaşır | Prof. Dr. ERSİN NAZİF GÜRDOĞAN
118 kült bir kitaplık isteği mi | SINAN ULAKCI
121 Alaeddin Özdenören’in Güneş Donanması İsimli Şiiri Üzerine | ERSİN ÖZARSLAN
128 İslam’ın Jeo-Politiği: Doğu-Batı Çatışmasının Ortasında İslam | Prof. Dr. SADIK TÜRKER
135 Şiir Şehir Üsküp’ün Âkif’i: Abdülfettah Rauf’un Derdi Neydi? | BİLAL KEMİKLİ
137 Kısa Öyküler | FATMA NUR UYSAL PINAR
138 Küçük Öyküler | MUSTAFA UÇURUM
139 Soyuldukça Zevk Veren Yara | ESRA ÖZTÜRK
141 Gün Doğumu | ÖMER VURAL
142 Tuz Taşı | TARIK ÖZCAN
144 Yük | ŞAHİN KURT
149 Bir Sır | DAVUT GÜNER
150 Nâkûr’un Sesi | HİCRET BİRİK
152 Bayram Tayyip Yaslıca Söyleşi | KADİR TEPE
155 Hüseyin Hakan ile Söyleşi | KADİR TEPE
159 40 Soruda Bestekâr Âmir Ateş | Söyleşi: FAHRİ TUNA
164 Nihan Feyza Lezgioğlu | Söyleşi: OĞUZHAN ÖZTÜRK
166 Mehmed Kısakürek’ten “Rüya Gibi” Bir Hâtırat… | YAHYA DÜZENLİ
171 Hatıra ve Deneme Tadında Şiirimsi Anlatılar Afrika’nın Yapayalnız Lalesi Üzerine | AŞUR ÖZDEMİR
184 İskeçe Müslüman Mezarlığı’nda | ERDAL NOYAN
187 Manevi Yolculukta Bir Pusula: İmam Gazali’nin Edebiyata Etkisi | BESTE BEKİR
189 Ütopyadan Distopyaya Fehrenheit 451 | MEHMET KURTOĞLU
193 Gülbuluttan Su İçer Gönül Sabırdan… | ŞABAN KUMCU
204 Malcolm X: İslam Onun Hayatını Nasıl Etkiledi? Dr. Musharraf Hussain |Çeviri: ALİ TACAR
206 Beyaz, Uykusuz, Uzakta… | OĞUZHAN ÖZTÜRK
207 Mustafa Uçurum’un “Kapı” Adlı Küçürek Öyküsü Üzerine Düşünsel Bir Bakış |TUFAN ERBARIŞTIRAN
213 Avludan Taşan Sesin Rengi: Kuşlar, Pıtraklar ve Tıraş Sandığı
| FATMA NUR UYSAL PINAR
215 Eskici ve Oğulları: Değişen Koşullarda da Aile Kalmak | SEMİH DİRİ
218 Zamanın Peşinden Gitmeye Gücümüz Var mı? | AYŞE NUR MENEKŞE ÇALIKÇI
220 Bal Arıları | RUKİYE SARAN AYDIN
222 Bir Misafiri Daha Yolcularken… | ŞİFANUR ÖZÇELİK ŞİRİN
224 Türk Edebiyatı Dünya Dillerinde |
226 Şükûfenâme | Varlık Bahçesi Sanat Defteri | HÜSEYİN CAHİD DOĞAN